Risk, finansal açıdan, bir yatırımın fiili kazançlarının, beklenen sonuç veya getiriden farklı olma ihtimali olarak tanımlanır. Risk, orijinal yatırımın bir kısmını veya tamamını kaybetme olasılığını içerir.
Risk, genellikle geçmiş davranışlar ve sonuçlar dikkate alınarak ölçülebilir bir şekilde değerlendirilebilir. Finansta standart sapma, riskle ilişkilendirilen yaygın bir ölçümdür. Standart sapma, belirli bir zaman dilimindeki varlık fiyatlarının, tarihsel ortalamalarına kıyasla yaşadığı fiyat değişimlerinin bir ölçüsünü sağlar.
Genel olarak, riskin temellerini ve nasıl ölçüldüğünü anlayarak yatırım risklerini yönetmek mümkün olabilir. Farklı senaryolarda alınabilecek riskleri ve bu riskleri bütünsel olarak yönetmenin bazı yollarını öğrenmek, her türden yatırımcının ve işletme yöneticisinin gereksiz ve maliyetli kayıplardan kaçınmasına yardımcı olacaktır.
Riski anlamak
Bir yatırımcının kişiliği, yaşam tarzı ve yaşı, bireysel yatırım yönetimi ve risk amaçları açısından dikkate alınması gereken en önemli faktörlerden bazılarıdır. Her yatırımcının riske dayanma istekliliğini ve yeteneğini belirleyen kişisel bir risk profili vardır. Genel olarak yatırım riskleri arttıkça yatırımcılar bu riskleri telafi etmek için daha yüksek getiri beklerler.
Her tasarruf ve yatırım eylemi farklı riskler ve getiriler içerir. Genel olarak finansal teori, varlık değerlerini etkileyen yatırım risklerini iki kategoriye ayırır: sistematik risk ve sistematik olmayan risk. Genel anlamda yatırımcılar hem sistematik hem de sistematik olmayan risklere maruz kalmaktadır.
Piyasa riskleri olarak da bilinen sistematik riskler, bir ekonomik piyasanın tamamını veya toplam piyasanın büyük bir yüzdesini etkileyebilen risklerdir. Piyasa riski, genel piyasa performansını etkileyen politik risk ve makroekonomik risk gibi faktörler nedeniyle yatırımların kaybedilme riskidir. Portföy çeşitlendirmesi yoluyla piyasa riski kolayca azaltılamaz. Diğer yaygın sistematik risk türleri arasında faiz oranı riski, enflasyon riski, döviz riski, likidite riski, ülke riski ve sosyopolitik risk sayılabilir.
Risk ve getiri arasındaki ilişki
Finansın temel fikirlerinden biri de risk ve getiri arasındaki ilişkidir. Bir yatırımcının almaya istekli olduğu risk miktarı ne kadar büyük olursa, potansiyel getiri de o kadar büyük olur.
Risk ve getiri arasındaki ilişkiyi anlamak, insanların bazı yatırım kararlarını neden verdiklerini anlamak adına çok önemlidir.
Birincisi, risk ve getirinin doğrudan ilişkili olduğu ilkesidir. Bir yatırımın para kaybetme riski ne kadar büyük olursa, önemli bir getiri sağlama potansiyeli de o kadar büyük olur. Aynı şekilde, bir yatırımın taşıdığı risk ne kadar küçükse, sağlayacağı potansiyel getiri de o kadar küçük olur.
İkinci prensip ise, daha az riskli bir yatırımdan ortalamanın üzerinde bir getiri elde edebiliyorsanız, daha büyük riskten kaçınmak için potansiyel olarak daha fazla getiriyi feda etmeye istekli olabilirsiniz. Bazen faiz oranları yükseldiğinde durum böyledir. Yatırımcılar paralarını, fiyatları daha hızlı ve daha sık değiştiği için daha riskli olan hisse senetlerinden çekip, daha az riskli olan tahvillere yatırırlar. Bunun nedeni, potansiyel kayıplara karşı daha fazla koruma elde etmeleridir.
Üçüncü prensip, en fazla riskten en aza doğru risk spektrumu boyunca yatırımlar yaparak genel portföydeki risk ve getiriyi dengeleyebilmektir. Portföyü bu şekilde çeşitlendirmek, bazı yatırımların güçlü getiri sağlama potansiyeline sahip olduğu, diğerlerinin ise anaparanın bir kısmının güvende olması anlamına gelir.
Referanslar
https://www.wallstreetmojo.com/risk-and-return/
https://corporatefinanceinstitute.com/resources/career-map/sell-side/risk-management/risk-and-return-in-financial-management/
https://www.investopedia.com/ask/answers/040715/there-positive-correlation-between-risk-and-return.asp