KOBİ Nedir?
KOBİ’ler, büyümeye, yeni istihdam alanları oluşturmasına ve sosyal refaha olan katkıları nedeniyle dinamik bir ekonominin belkemiğini oluşturmaktadır. Bu nedenle, özellikle 1980 sonrası, işletme ve yönetim konularında araştırmacıların ilgisi çok uluslu ve büyük şirketlerden KOBİ’lere yönelmiştir. KOBİ’ler ve girişimcilik, dünyada gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkelerde dinamizm, inovasyon ve esnekliğin kaynağı olarak kabul edilmektedir.
Tanımları ve kriterleri farklılaşmakla birlikte, tüm ülkelerde KOBİ’lerin ekonomide oynadıkları rol çok büyüktür. Bu önem öncelikle KOBİ’lerin, tüm işletmeler içindeki sayısal çoğunluklarından ileri gelmektedir. Dünyadaki ülke ekonomilerine bakıldığında, işletmelerin neredeyse % 95–99’unun KOBİ’lerden oluştuğu, istihdamın % 40–80’inin, GSMH’nın % 30–70’inin, yatırımların % 30–60’nın, ihracatın % 10–40’nın KOBİ’ler tarafından gerçekleştirildiği açık bir şekilde tespit edilmektedir.
KOBİ’ler için finans kaynakları
Finansmana erişim birçok KOBİ için önemli bir zorluk olabilir. KOBİ’leri büyütmek ve geliştirmek için finansal kaynakların kullanılmasının bazı yolları vardır. Bunlar;
Geleneksel banka kredileri
KOBİ'ler için en yaygın finansman şekli banka kredisidir. Bu kredilerin tipik olarak sabit bir faiz oranı ve geri ödeme süresi vardır. Bu kredi tipi teminat veya kişisel garanti gerektirir. Banka kredileri bazı KOBİ'ler için iyi bir seçenek olabilir fakat başvuru süreci bazen zaman alabilir ve onaylanma oranı düşük ihtimal içerebilir. Onay alma ihtimalini artırmak için sağlam bir iş planı ve mali tahminlerin doğruluğu etkin olacaktır.
Devlet destekli krediler
Birçok ülkede hükümet, çeşitli programlar aracılığıyla KOBİ'lere kredi sağlar. Bu kredilerin elde edilmesi genellikle geleneksel banka kredilerinden daha kolaydır ve daha düşük faiz oranları veya daha uzun geri ödeme süreleri gibi daha uygun koşullara sahip olabilir.
Kitle fonlaması
Kitle fonlaması, KOBİ'ler için sermaye artırmanın nispeten yeni bir yoludur. Bu modelde, çok sayıda birey, bir projeyi veya işletmeyi finanse etmek için küçük miktarlarda parayla katkıda bulunur. Kitle fonlaması, şirketinizde öz kaynaktan vazgeçmeden hızlı bir şekilde para toplamanın etkili bir yolu olabilir. Bununla birlikte, başarılı olmak için ikna edici bir satış konuşması ve önemli bir sosyal medya varlığı gerekir.
Risk sermayesi
Yüksek büyüme potansiyeline sahip KOBİ'ler için risk sermayesi bir seçenek olabilir. Bu modelde, yatırımcılar şirkette hisse senedi karşılığında sermaye sağlarlar. Risk sermayedarları genellikle teknolojiye veya hızlı büyüyen endüstrilere yatırım yapar bu da şirketin büyümesine yardımcı olarak şirketin çizdiği rota için rehberlik sağlayabilir.
Faktoring
Faktoring, bir şirketin alacak hesaplarını bir üçüncü tarafa indirimli olarak sattığı bir finansman türüdür. Faktör daha sonra müşterilerden ödenmemiş ödemeleri tahsil eder. Bu, nakit akışı sorunları olan veya hızla sermaye artırması gereken KOBİ'ler için iyi bir seçenek olabilir.
KOBİ’lerde finansal yönetim
Tüm başarılı işletmeler, finansal kaynakların etkin kullanımını ve günlük finansal işlemlerin etkin yönetimini sağlamak için sağlıklı bir finansal yönetim sistemine ihtiyaç duyar. Stratejik finansal yönetim kavramları ve uygulamaları, bir işletmenin yönetim yapısı içinde işletme sahipleri ve/veya yöneticileri tarafından alınan tüm önemli finansal kararları ve uygulamaları kapsar. Geçmişte yapılan araştırmalar, "planlama, mali kayıt tutma, dış profesyonel tavsiye ve finansman gibi mali faaliyetlerin KOBİ başarısıyla olumlu bir şekilde ilişkili olduğunu" göstermiştir.
Küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansal yönetiminde öncelikle işletmenin amaçlarının belirlenmesi, ardından bu hedeflere ulaşmak için hangi finansal yönetim araç ve süreçlerinin kullanılacağının planlanması gerektiğinin bilinmesi önemli rol oynar. Finansal planlama aşamasından sonra, işletmenin ana hedefleri için oluşturulan bu planlar, en etkin ve verimli şekilde pratik olarak uygulanarak, süreçteki olası aksamalar zaman kaybetmeden ortadan kaldırılır ve olabilecek değişikliklere hızla uyum sağlanır.
KOBİ’lerde finansal yönetim uygulamalarının şu şekilde özetlenebilir;
- Muhasebe bilgi sistemleri
- Finansal raporlama ve analiz
- Nakit yönetimi uygulamaları
- Alacak yönetimi uygulamaları
- Stok (envanter) yönetimi uygulamaları
- Sabit varlık yönetimi uygulamaları
- Finansal planlama uygulamaları
Sonuç olarak, KOBİ'ler için çeşitli finansal kaynaklar mevcuttur ve önemli olan doğru seçeneğe yönelmektir. İster geleneksel bir banka kredisi, ister devlet destekli bir kredi, kitle fonlaması, risk sermayesi veya faktoring olsun, her seçeneğin kendi avantajları ve dezavantajları vardır.